Kanser Tedavisinde Halsizlik ve Yorgunluk Neden Olur?
Halsizlik ve yorgunluk, kanser tedavisi gören hastaların yaklaşık %80’inden fazlasının yaşayabildiği bir durumdur. Kanserde yaşanan yorgunluk, sağlıklı bir insanın günlük hareketleri sonucu hissettiği bitkinlikten farklıdır. Çünkü kanser tedavisi gören hastalar kısa sürede yorulabilirler ve dinlenseler dahi halsizlikleri geçmeyebilir. Yorgunluk genellikle tedavinin bitimi ile sona erebilir ya da birkaç ay daha devam edebilir.
Kemoterapi ve radyoterapi gibi kanser tedavileri gören hastalarda yaygın olarak yaşanan yorgunluğun sebepleri ve halsizlik ile başa çıkma yollarını öğrenerek kanser tedavisi sürecinde yaşam kalitenizi yükseltebilirsiniz. İşte, kanser tedavisinde yorgunluk ile ilgili tüm merak ettikleriniz:
Kanser Tedavisi Halsizliği Neden Olur?
Kemoterapi ve radyoterapi sonucu görülebilen yorgunluk ile halsizliğin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte birkaç faktöre bağlı olarak ortaya çıkabilir:
-
Kanser tedavisinde kullanılan ilaçlar uykusuzluğa neden olabilir. Düzensiz uyku ise yorgunluk nedenlerinden biridir.
-
Kemoterapide kullanılan bazı ilaçlar, vücudun yeterince kırmızı kan hücresi üretmesine engel olarak kansızlığa neden olur. Anemi olarak da bilinen kansızlık ise halsizlik yaşanmasına sebep olabilir.
-
Kontrolsüz çoğalarak kansere neden olan hücrelerin öldürülmesi amacıyla kemoterapi tedavisi uygulanır. Kemoterapi, kanser hücreleri ile birlikte sağlıklı hücrelere de zarar verebilir. Vücut dokusunu onarmak adına ekstra enerji harcandığı için de halsizlik yaşanabilir.
-
Mide bulantısı, kusma, iştahsızlık gibi tedavi sonucu görülebilen yan etkiler de yorgunluğa neden olabilir.
Radyoterapi ve Kemoterapi Sonrası Halsizlik Kaç Gün Sürer?
Kanser hastaları genellikle kemoterapi seansını takip eden günlerde yorgunluk hissedebilirler. Bir sonraki kemoterapiye kadar ise halsizlik hissi azalabilir. Tedavi tamamen sona erdikten sonra ise yorgunluk sona erebilir ya da birkaç aya kadar sürebilir. Bazı hastalar bir yıla kadar yorgunluk hissedebilirler.
Radyoterapi tedavisi alan hastalar, genellikle tedavinin ortasına geldiği zaman yorgunluk seviyeleri artabilir. Halsizlik ve yorgunluk hissi, tedavi sonuna kadar devam edebilir. Tedavi sona erdikten birkaç ay sonra ise yorgunluk azalarak bitebilir.
Tedavi Sürecinde Yorgunlukla Nasıl Başa Çıkılır?
Kanser tedavisinde yaşanan yorgunluk birçok etkene bağlı olarak ortaya çıkabildiği için tek bir nedeni belirleyip onu ortadan kaldırmak mümkün olmayabilir. Bu nedenle radyoterapi ve kemoterapinin yan etkilerinden olan halsizlik ile başa çıkmak için yorgunluğu önlemeye yönelik bazı alışkanlıklar edinilebilir:
1. Yeterli Beslenme: Kanser hastalarının yorgunlukla mücadele edebilmesi için hastalık ile birlikte artan kalori ve protein ihtiyaçlarını karşılamaları önerilir. Yeterli protein alımı gerçekleşmediği zaman kanser hastalarında yağ kitlesi kaybı ve kas yıkımı gerçekleşebilir. Bu durum ise hastaların kendilerini daha bitkin hissetmesine neden olabilir.
Kanser tedavisinde dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta ise kalori alımıdır. Vücudun enerji üretebilmesi için kaloriye ihtiyacı vardır. Kanser hastalarının vücutlarında bu ihtiyaç daha yüksektir. Bu nedenle günlük kalori alımına özen gösterilmesi önerilir.
Tedavi sürecinde düzenli olarak tüketildiği takdirde hayat kalitesini yükseltmeye yardımcı olan diğer besin grupları ise karbonhidratlar, vitaminler ve minerallerdir. Bu besin ihtiyaçlarını karşılaması için kanser hastalarının günlük 3 ana öğün yerine 4 ila 6 öğün tüketmesi tavsiye edilir.
Kanserin kendisine ya da tedaviye bağlı olarak görülen iştahsızlık, mide bulantısı ya da tat alma duyusunda bir değişiklik nedeniyle yeterli beslenemiyorsanız doktorunuza danışabilirsiniz. Doktorunuzun önerdiği tıbbi beslenme desteği alarak vücudunuzun ihtiyaç duyduğu besin kaynaklarına ulaşabilir ve yorgunluk ile daha iyi başa çıkabilirsiniz.
2. Günlük Spor: Düzenli olarak egzersiz yapmak, daha yüksek enerjiye sahip olmaya, kan basıncının düşmesine ve iyi hissetmeye yardımcı olabilir. Yürüme gibi hafif aktiviteleri içeren ve keyif alacağınız bir spor türünü seçebilirsiniz.
Yoga gibi egzersiz ve olumlu duyguları bir araya getiren bir sporu da tercih edebilirsiniz. Bir süredir spor yapmıyorsanız hafif tempoda egzersize başlayabilirsiniz. Ancak kemik metastazı gibi bir durumun varlığı söz konusu ise öncelikle doktorunuza danışmalısınız.
3. Düzenli Uyku: Yeterli uyku, kanser hastalarının gün içerisinde ihtiyaç duydukları enerjiyi bulmalarına yardımcı olabilir. Düzenli uyku uyumak için günlük rutinde değişiklikler yapmamaya dikkat edilebilir. Çünkü günlük düzenin değişmesi, uykuyu da olumsuz etkileyebilir.
Gece kesintisiz bir uyku uyumak için gündüzleri 1 saatten fazla yatarak dinlenmemeye ve uyku öncesi televizyon gibi uyarıcılara maruz kalmamaya özen gösterebilirsiniz. Her gün aynı saatte uyuyup uyanmaya ve 7-8 saat uyumaya da dikkat edebilirsiniz.
Radyoterapi ve kemoterapi sonrası yorgunluk ile ilgili bilgiler edindiniz. Şimdi sıra, tüm kanser süreci boyunca nasıl daha dirençli olacağınızı öğrenmekte. ¨Kansere Karşı Daha Güçlü Olmanın Yolları Nelerdir?¨ başlıklı yazımızı okuyarak kanser tedavisinde güçlü kalmanın yollarını öğrenebilirsiniz.
