¨Akciğer kanseri nasıl oluşur?¨ sorusunun cevabı kanserin oluşumu ile ilgilidir. Kanser, vücuttaki hücrelerin kontrolsüz şekilde büyüyüp çoğalması ile ortaya çıkar. Akciğerdeki hücreler kontrolsüz şekilde büyüyüp tümöre dönüştüğü zaman akciğer kanseri adını alır. Akciğer kanseri dünya üzerinde en sık rastlanan kanser türlerindendir. 

Akciğer Kanseri Türleri Hangileridir? 

Küçük hücreli akciğer kanseri ve küçük hücreli olmayan akciğer kanseri olmak üzere iki ana türü vardır. Yaklaşık %80 ila %85’lik görülme oranı ile en yaygın görülen tür küçük hücreli olmayan akciğer kanseridir. Diğer organlara yayılma hızı küçük hücreli akciğer kanserine göre daha az olabilir. Küçük hücreli akciğer kanseri, yulaf hücreli akciğer kanseri olarak da bilinir. Bu akciğer kanseri türünün görülme oranı ise ortalama %15 ila %20’dir. 

Akciğer Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Akciğer kanserinin ilk belirtileri bronşit gibi bazı hastalıklarla karıştırılabilir. Bu sebeple uzun süren üst solunum yolu hastalıkları durumunda doktorunuza danışmanızda fayda vardır. Çünkü akciğer kanserinin ilk evre belirtileri fark edildiği zaman tedavinin sonuçları daha etkili şekilde alınabilir. Akciğer kanserinin tipik belirtileri ise şunlardır:

• Kanlı balgam ya da tükürük

• İstemsiz kilo kaybı

• Ses kısılması

• Giderek artan ve devamlılık gösteren öksürük

• Hırıltılı nefes alma

• Göğüs ağrısı

• Sebebi anlaşılamayan baş ağrıları

Akciğer kanseri metastaz olduğu yani diğer organlara yayıldığı zaman farklı belirtiler görülebilir. Akciğer kanserinin ileri evre belirtileri; baş dönmesi ve denge kaybı, sırt ve kalça bölgesinde kemik ağrısı, cilt ve gözlerde sarılık, kol veya bacağın uyuşması veya boyunda şişme olabilir. Bu belirtilerin tamamı başka hastalıklar sonucu da ortaya çıkabilir. Bu sebeple doktorunuzun yönlendirdiği bir uzmanlık alanındaki doktor ile görüşmenizde fayda vardır. 

Kaç Tane Akciğer Kanseri Evresi Vardır?

Diğer kanser türleri gibi akciğer kanserinin de dört temel evresi bulunur. Akciğer kanserinin metastaz yani vücudun diğer doku veya organlarına yayılmasına göre evreleri şunlardır:

1. Akciğer Kanserinin İlk Evresi: 1. evre akciğer kanserinde tümör sadece akciğerde bulunur. 

2. İkinci Evre Akciğer Kanseri: 2. evre akciğer kanserinde kanser, akciğer ve akciğerin yakınındaki lenf düğümlerine yayılabilir.

3. Üçüncü Evre Akciğer Kanseri: Üçüncü evre akciğer kanseri de ileri evre olarak tanımlanır. Kanser hem akciğer hem de göğsün ortasındaki lenf düğümlerine yayılabilir. Üçüncü evre akciğer kanserinin iki türü vardır;

• Akciğer kanseri 3A evresinde tümör, sadece kanserin başladığı taraftaki lenf düğümlerine yayılabilir.

• 3B Evresinde ise tümör, kanserin başladığı tarafın karşısındaki bölgedeki lenf düğümleri ve köprücük kemiğindeki lenf düğümlerine yayılabilir. 

4. Son Evre Akciğer Kanseri: 4. evrede kanser her iki akciğere ve akciğer dışındaki karaciğer gibi organlara da yayılabilir.

Hastalığın evresi ve yayınlama bölgesi incelenerek akciğer kanseri tedavisi türüne karar verilebilir. Kanser tedavisine başlarken doktorunuzdan beslenme konusunda tavsiye almanızda fayda vardır. Çünkü Bazı kanser türlerinde %85 oranında beslenme bozukluğu görülebilmektedir. Bu nedenle kanser tanısı konulduktan sonra kilo kaybı yaşamamak için doktorunuz veya diyetisyenler tarafından önerilecek tıbbi beslenme kullanılarak protein ve kalori ihtiyacını karşılayabilirsiniz. Çünkü tümörün kendisi ve ayrıca uygulanan kemoterapilerin iştahsızlık, bulantı, kusma gibi yan etkilerine bağlı olarak kilo ve kas kitlesi kaybı gelişebilir. Kilo ve kas kaybı uygulanan tedavilerin yan etkilerini ve tedaviye devamı olumsuz etkilemektedir.  Kanser evreleri ve evrelemenin nasıl yapıldığı hakkında bilgi almak için ¨Kanser Evreleri Nelerdir?¨ başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz. 

Akciğer Kanserinden Korunmanın Yolları Nedir?

Kansere yakalanmamak için uygulanabilecek kesin bir yöntem bulunmamaktadır. Ancak yaşam şeklinde yapılabilecek bazı değişiklikler ile risk faktörleri aza indirilebilir: 

• Akciğer kanserinin oluşumunda rol oynayan faktörlerden biri sigara, puro gibi tütün ürünleridir. Sigara içmeyi bırakmaya ve sigara içilen ortamlarda bulunmamaya özen gösterilebilir.

• Kanserojen maddelere maruz kalınan iş yerlerinde gerekli korunma önlemleri alınabilir.

• Radon, radyoaktif bir gazdır ve akciğer kanserine sebep olabilmektedir. Evlerde kullanılan bazı yapı malzemeleri sebebi ile radon gazı seviyesi yükselebilir. Evinizi sık sık havalandırabilir ve mümkünse radon gazı ölçümü yaptırabilirsiniz. 

Kaynak:

• World Health Organization/Health Topics/Cancer

• Cancer.org/Lung Cancer

• HSGM/Sağlık/Kanser Türleri/Akciğer Kanseri