Gırtlak Kanseri ve Evreleri Nelerdir?
Gırtlak kanseri baş ve boyun kanserleri türlerindendir. Gırtlak dokusunu oluşturan hücrelerin kontrolsüz şekilde çoğalması sonucu gırtlak kanseri oluşur. Özellikle sigara gibi tütün ürünleri ve alkol tüketiminin yüksek miktarda tüketimi gırtlak kanseri görülme ihtimalini artırabilir.
Gırtlak Kanserinin Belirtileri Nelerdir?
Gırtlak kanseri ilk belirtileri genellikle ses kısıklığı ya da ince veya kalın sesleri çıkarmada güçlük olarak görülebilir. Gırtlak kanserinin diğer belirtileri ise şunlardır:
- Boyun bölgesinde yumru veya şişlik,
- Seste değişiklik meydana gelmesi ya da bazı sesleri çıkaramama ve sesteki bu değişimin iki haftadan fazla sürmesi,
- Yutma güçlüğü çekilmesi,
- Kulak ağrısı hissedilmesi,
- Geçmeyen boğaz ağrısı ve öksürük,
- Öksürürken kan gelmesi.
Bu belirtilerin görülmesi gırtlak kanseri olduğunun kesin göstergesi değildir. Söz konusu durumlardan herhangi birini fark ettiğiniz zaman doktorunuza danışmanızda fayda vardır. Gırtlak kanseri ilk evre belirtileri görüldüğü zaman tedaviye başlanması, iyileşme oranını olumlu yönde etkileyebilir.
Gırtlak Kanseri Evreleri Nelerdir?
Gırtlak kanseri teşhisi konulduktan sonra endoskopi, laringoskopi ve tomografi gibi çeşitli kanser taramaları yapılır. Kanser taramaları sonucunda kanserin evresi belirlenir. Evreleme adı verilen bu aşama, gırtlak kanseri tedavisi yöntemine karar verebilmek açısından önem taşır. Gırtlak kanserinin vücudun diğer bölgelerine yayılıp yayılmadığını gösteren evreler ise şunlardır:
-
Evre 0: Karsinoma in situ adı verilen bu evre kanserin en erken dönemidir.
-
Evre 1: Erken evre de denilen gırtlak kanserinin birinci evresinde tümör sadece gırtlakta olabilir ve uzak organ yayılımı yoktur
-
Evre 2: Gırtlak kanserinin ikinci evresinde, tümör ses tellerine, ses tellerinin üstü ya da altına yayılmış olabilir.tümör yakın komşuluklarına yayılmıştır ancak lenf ve uzak organ yayılımı yoktur
-
Evre 3: Üçüncü evre gırtlak kanserinde, tümör daha büyük olabilir. Lenf veya organ yayılımı olmasa da bölgesel lenf düğümü tutulumu vardır ancak uzak organ yayılımı yoktur
-
Evre 4: Gırtlak kanserinin son evresidir. Dördüncü evrede tümör, vücudun nefes borusu ya da yemek borusu gibi diğer bölümlerine yayılmış olabilir. Yaygın lenf tutulumu veya lenf tutulumu artı uzak organ yayılımı vardır.
Gırtlak Kanserinin Sebepleri Nelerdir?
Gırtlak kanseri için risk faktörü sayılabilecek bazı durumlar vardır:
- Sigara tüketimi
- Daha önce baş ve boyun kanserlerinden birine yakalanmak
- Nikel, sülfürik asit gibi maddelere uzun süreli maruz kalınan işlerde çalışmak
- HPV yani insan papilloma virüsüne sahip olmak
- Genetik yatkınlık.
- Yetersiz beslenme
Sağlık ve yaşam koşulları ile ilgili bu durumlar tek başına ¨Gırtlak kanseri nasıl oluşur?¨ sorusunun cevabını vermeyebilir. Bunlar kanser oluşumunu etkileyebilen risk faktörleridir.
Gırtlak Kanseri Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Gırtlak kanserinin tedavisine, kanserin kaçıncı evrede olduğu, tümörün büyüklüğü gibi kriterler değerlendirilerek karar verilebilir. Onkolog yani kanser konusunda uzman bir hekim tarafından verilen tedavi kararı sonrası; cerrahi müdahale, kemoterapi ya da radyasyon tedavisi uygulanabilir. Kanser tedavisi uygulanırken beslenmeye özen göstermekte fayda vardır. Çünkü tümörün kendisi ya da kanser tedavisine bağlı olarak beslenme bozukluğu görülebilir.
Bu tedavilerin yan etkisi olarak mide bulantısı, kusma, iştahsızlık, yemeklerin tadını alamama gibi durumlar görülmesi normaldir. Bu beslenme bozuklukları yetersiz beslenmeye sebep olduğunda, enerji kaybı, yeterli protein alamama, yağ ve kas kütlesi kaybı gibi durumlara sebep olabilir. Kilo kaybının başladığı durumda doktorunuz veya diyetisyenler tarafından önerilecek tıbbi beslenme kullanılarak protein ve kalori ihtiyacı karşılanabilir. Doktorunuzun önereceği tıbbi beslenmeye uyum göstererek, tedavi sürecinde yaşadığınız güç ve kas kaybının önüne geçebilirsiniz. Kanserde tıbbi beslenme tedavisi hakkında daha fazla bilgi almak için 'Kanserde Tıbbi Beslenme Tedavisi Nedir?' içeriğimizi okuyabilirsiniz.
Kaynak:
- T.C Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Kurumu Türkiye Kanser İstatistikleri
- WHO/Health Topics/Cancer
- https://www.cancer.net/cancer-types/laryngeal-and-hypopharyngeal-cancer/stages-and-grades
- https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/kanser-turleri/kanser-turleri/larinks-gırtlak-ve-hipofarinks-yutak-kanserleri.html