Kolon Kanseri Nedir, Belirtileri Nelerdir?
Kolon Kanseri ve Evreleri Nelerdir?
Sindirim sisteminin bir parçası olan kalın bağırsağın üç bölümü vardır: Kolon, rektum ve anüs. Kolon, kalın bağırsağın en büyük bölümüdür. Kolon dokularında kötü huylu (malign) tümör oluştuğu zaman kolon kanseri meydana gelir. Kolon, kalın bağırsağın bir bölümü olduğu için bu kanser türü kalın bağırsak kanseri olarak da adlandırılır. Kadınlar ve erkekler arasında en yaygın görülen kanser türleri arasında üçüncü sırada yer alır.
Kolon kanserine erken teşhis konulması, gerekli tedavinin en kısa sürede alınmasını sağlayabilir. Kolon kanseri tanısı konulduktan sonra da tedavi süreci öncesinde evreleme yapılır. Kanser evreleme aşaması ise uygun tedavi türüne karar verilmesine imkan tanır.
Kolon Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?
Onkolog yani kanser alanında uzman bir doktor tarafından öncelikle fiziksel muayene gerçekleştirilebilir. Hastanın sağlık geçmişi de dinlendikten sonra tanı koymak için uygulanabilen bazı testler şunlardır:
- Kolonoskopi
- Gaitada (dışkı) gizli kan testi
- Rektal muayene
- Sigmoidoskopi
- Biyopsi
- Dışkı DNA testi
"Kanser nedir?" hakkında genel bir bilgi almak için ilgili yazımızı okuyabilirsiniz.
Kolon Kanserinde Evreleme Nasıl Yapılır?
Hastalığın teşhisinden sonra tedavi yöntemine karar vermek ve kanserin vücutta yayılma durumunu (metastaz) tespit etmek için evreleme yapılır. Kalın bağırsak kanserinin evreleri belirlenirken şu faktörler dikkate alınır:
- Tümörün büyüklüğü
- Kolon duvarında büyüyüp büyümediği
- Komşu organlara, lenf düğümlerine ve akciğer gibi vücudun uzak bölgelerine yayılma durumu
Kanserin evresini belirlemek için de şu testler uygulanabilir:
- Emar - MR görüntüleme
- PET taraması
- Tam kan sayımı tahlili
- CEA testi
- Lenf bezi biyopsisi
- BT (tomografi) taraması
Doktor tarafından belirlenen testler gerçekleştirildikten sonra kanserin hangi evrede olduğu tespit edilebilir.
Kolon Kanseri Evreleri Nelerdir?
Kolon kanserinin beş evresi bulunur. Çeşitli numara ve harflerle sınıflandırılan kalın bağırsak kanseri evreleri şunlardır:
- Evre 0: Bu aşama kanserde karsinoma in situ olarak adlandırılır. Kolon kanserinin en erken evresidir. Bu aşamada kanser hücreleri sadece kolonun en iç tabakasında (mukoza) bulunur.
- Evre 1: En iç tabakada oluşan kanser bitişik dokuya veya kolon duvarının kas tabakasına yayılmış olabilir.
- Evre 2: Kolon kanserinin birinci evresine göre yayılmanın ilerlediği aşamadır. Kalın bağırsak kanserinin ikinci evresi kendi içerisinde A, B, C olarak üçe ayrılır.
Evre 2 A’da tümör, kolon duvarının kas tabakasından en dış katmana ulaşır. Ancak henüz lenf düğümlerine ya da yakındaki dokuya yayılma olmamıştır.
Evre 2 B’de kanser, kolonun en dış tabakasından karın içindeki organları kaplayan dokuya yayılır. Ancak lenf düğümlerine sıçramaz.
Evre 2 C’de kanser, kolon duvarının yakınındaki organlara yayılır. Ancak lenf bezlerinde görülmez.
- Evre 3: Bu evre de 3 A, 3 B ve 3 C olarak ayrılır. Kalın bağırsak kanserinin 3 A evresinde, kanser en iç tabakadan komşuya veya kolon duvarının kas tabakasına yayılmıştır. Ayrıca kanser hücreleri, 1 ila 3 lenf düğümüne de yayılmıştır.
Evre 3 B’de kanserde üç durum görülebilir. Tümör, 1 ila 3 lenf düğümüne yayılabilir veya yakınındaki dokuda kanser oluşur. Bu evre için diğer iki ihtimal ise 4 ila 6 lenf düğümüne yayılması durumu ya da 7 veya daha fazla lenf düğümüne yayılması.
Evre 3 C’de tümör kolon kasının katmanlarının ötesine ve 4 veya daha çok lenf düğümüne yayılmıştır. Ancak henüz metastaz yapmamış yani vücudun uzak organlarına yayılmamıştır.
- Evre 4: Kolon kanserinin son evresi A, B ve C olarak sınıflandırılır. Dördüncü evre kalın bağırsak kanseri A evresinde tümör akciğer gibi uzak bir organa yayılmıştır. Evre 4 B’de birden fazla bölgeye yayılmıştır. Evre 4 C’de ise kanser, karın duvarını kaplayan dokuya yayılmıştır. Ayrıca diğer organ ve bölgelere yayılmış olabilir.
Kolon Kanserinin Tedavisi Nedir?
Kolon kanseri tedavisi, kanserin evresine ve hastanın genel sağlık durumuna göre onkolog tarafından belirlenir. Bu süreçte tedavinin türü, tümörün salgıladığı bazı hormonlar veya tümörün bulunduğu bölgeye göre hastalarda iştahsızlık ve kilo kaybı görülebilir.
Vücudun ihtiyacı olan besinlerin alınamaması durumunda da malnütrisyon yani yetersiz beslenme riski ortaya çıkabilir. Yetersiz beslenme ise kas yıkımı ve enerji kaybı gibi hastanın günlük yaşam kalitesini olumsuz etkileyen durumlara neden olabilir.
Kanser tedavisi sürecinde yetersiz beslenme ile karşılaşmamak için uzman diyetisyen desteğine başvurulabilir. Doktorunuzun ya da diyetisyeninizin önerdiği tam destekli uzman beslenme ürünleri sayesinde ihtiyaç duyduğunuz besinleri alabilirsiniz. Daha detaylı bilgiye ise aşağıdaki videomuzdan ulaşabilirsiniz.
