Safra Kesesi Kanseri Nedir: Nedenleri, Belirtileri, Evreleri ve Tedavisi

 

Safra kesesi, karnın sağ alt tarafında, karaciğerin altında yer alan bir organdır. Karaciğer, besinlerin sindirilmesine yardımcı olan safra sıvısını üretir. Safra kesesi ise safrayı depolar. Vücut, besinleri öğütürken depolanan safra salınır ve bu da sindirime yardımcı olur.

Safra kesesi adı verilen, sindirime yardımcı bu organda malign yani kanser hücrelerinin oluşması sonucu safra kesesi kanseri görülür. Safra kesesi, karaciğerin arkasına gizlenen bir organ olduğu için bu kanser türünün teşhisi diğerlerine göre daha güç olabilir. Safra kesesi kanseri hakkında daha detaylı bilgi edinerek gerekli durumlarda doktor tavsiyesine başvurulabilir.

Safra Kesesi Kanseri Neden Oluşur?

Safra kesesi kanserinin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte hastalığın görülme ihtimalini artırabilen bazı risk faktörleri bulunur:

  • Safra kesesi kanseri kadınlarda daha yüksek oranda görülebilir.

  • 75 yaşın ve daha yaygın olarak 85 yaşın üzerindeki kişilerde safra kesesi kanserine yakalanma riski daha çok olabilir.

  • Ailede safra kesesi kanseri öyküsünün bulunması bu riski artırabilir.

  • Safra taşı olan ya da geçmişte safra taşı sorunu yaşamış kişilerde ve safra kesesi iltihabı geçirenlerde bu kanser türü görülebilir.

Ancak bir kişide risk faktörünün bulunması kesin olarak safra kesesi kanserine yakalanacağı anlamına gelmez.

Safra Kesesi Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Safra kesesi kanseri ilk evrelerde belirti göstermeyebilir. Safra kesesi kanserinde yaygın olarak görülebilen belirtiler ise şunlardır:

  • Karnın özellikle sağ üst kısmında ağrı

  • Gözlerin ve cildin sararması (sarılık)

  • İstemsiz kilo kaybı

  • İştahsızlık

  • Karın şişkinliği

  • Karında yumru

  • Yüksek ateş ve titreme

  • Ciltte kaşıntı

  • İdrarın daha koyu renk olması ve dışkının normalden açık renkte olması

Herhangi bir belirti görüldüğünde öncelikle doktora danışılmalıdır.

Safra Kesesi Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Safra kesesi; karaciğerin arkasına gizlendiği, hastalık ilk evrelerde semptom göstermediği ve belirtiler başka hastalıklara benzediği için teşhisi zor olabilir. Hastalığı teşhis etmek için safra kesesi ve çevresindeki alanı görüntüleyen testler gerçekleştirilebilir. Safra kesesi kanseri tanısı koymak için uygulanabilen yöntemlerden bazıları şunlardır:

  • Karaciğer fonksiyon testleri

  • Ultrason, bilgisayarlı tomografi (BT), PET, MR taramaları

  • Biyopsi yani safra kesesinden küçük bir hücre örneği alınması

  • Laparoskopi

  • Kan tahlilleri

Safra Kesesi Kanserinin Evreleri Nelerdir?

Safra kesesi evrelemesi, teşhis ile aynı zamanda yapılabilir. Kanserin vücuttaki diğer organlara yayılıp yayılmadığı hakkında bilgi veren safra kesesi kanseri evreleri ise şunlardır: 

  • Evre 0: Karsinoma in situ olarak adlandırılan bu evrede kanser hücreleri sadece safra kesesinin iç tabakasında bulunur, derin tabakalara doğru yayılmamıştır.

  • Birinci Evre: Tümör, safra kesesinin iç tabakasındadır ve safra kesesi duvarının kas tabakasına yayılmış olabilir.

  • İkinci Evre: Kanserin safra kesesinin hangi bölümüne yayıldığına göre ikinci evre 2A ve 2B olarak ayrılır.

2A evresinde tümör, safra kesesinin karaciğere uzak olan tarafındaki safra kesesi bağ dokusu tabakasına yayılmıştır.

2B evresinde kanser, karaciğerle aynı taraftaki safra kesesi duvarının bağ dokusu tabakasına yayılmıştır. 

  • Üçüncü Evre: Üçüncü evre safra kesesi kanseri de tümörün yayıldığı bölgeye göre 3A ve 3B olarak adlandırılır.

3A evresinde kanser hücreleri, safra kesesi bağ dokusu tabakasına yayılmıştır. Ayrıca karaciğere, safra kesesini kaplayan dokuya veya mide, ince bağırsak, pankreas gibi yakındaki bir organa yayılmış olabilir.

3B evresinde ise tümör, safra kesesi duvarının en iç tabakası yani mukozasında oluşmuştur. Kanser aynı zamanda kasa, bağ dokusuna, karaciğere ve yakındaki bir organa yayılmış olabilir. Kanser en fazla üç lenf düğümüne yayılmıştır.

  • Dördüncü Evre: Dördüncü evre safra kesesi kanseri de 4A ve 4B olmak üzere ikiye ayrılır.

4A evresinde kanser, karaciğere ve karaciğer dışındaki iki organa yayılmıştır. Ayrıca tümör yakındaki bir ila üç lenf düğümüne yayılmış olabilir.

4B evresinde ise kanser, dört veya daha fazla lenf düğümü ile yakındaki organlara yayılmış olabilir.

Safra Kesesi Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?

Kanserin evresi ve hastanın genel sağlık durumuna göre farklı tedavi yöntemleri uygulanabilir. Safra kesesi kanseri tedavisinde kullanılan tedavi yöntemlerinden bazıları şunlardır:

  • Radyoterapi

  • Kemoterapi

  • Ameliyat

  • Hedefe yönelik tedavi

  • İmmünoterapi

Safra Kesesi Kanserinde Beslenmenin Önemi

Kanserde tedavi sürecinin beklenildiği gibi devam etmesi için hastaların günlük besin ihtiyaçlarını karşılamaları önemlidir. Ancak kemoterapi gibi tedavi yöntemlerinin yan etkileri ya da kanserin iştahsızlık, karın ağrısı gibi belirtileri yeterli beslenmeye engel olabilir. Gerekli besin alımı gerçekleşmediği zamanlar ise hastalarda malnütrisyon (yetersiz beslenme) görülebilir. 

Yetersiz beslenme ise kas yıkımına neden olarak hastanın sağlık durumunu olumsuz etkileyebilir. Bu gibi bir durumla karşılaşmamak için kanser tedavi sürecinin bir parçası olarak tıbbi beslenme desteği alınabilir. Tam destekli uzman beslenme ürünleri ile günlük vitamin, mineral, yağ, protein ve karbonhidrat alımı gerçekleştirilebilir. Tıbbi beslenme ile ilgili doktorunuzun veya diyetisyeninizin tavsiyesine başvurabilirsiniz.
 

Kaynak 1

Kaynak 2

Kaynak 3

Kaynak 4