Kanserde Mide Bulantısı Neden Olur, Nasıl Önlenir?
Kanser hastalarında mide bulantısı yaygın olarak görülen bir durumdur. Tümörün kendisi veya kanser tedavisi mide bulantısına neden olabilir. Kanser hastalarının tedavilerine devam edebilmeleri ve yaşam kalitelerini korumaları için mide bulantısının kontrol altına alınmasında fayda vardır. Kanserde bulantı ve kusma hakkında daha detaylı bilgi sahibi olmak hastanın kendini gözlemleyebilmesine, gerekli uzman desteğini almasına ve sağlık ekibi ile gerekli bilgileri paylaşmasına yardımcı olabilir.
Kanser Hastalarında Mide Bulantısı Neden Olur?
Mide bulantısı, kanser tedavisi başladıktan sonra 24 saat içerisinde ortaya çıkabilir. Bu durum akut olarak adlandırılır. Gecikmeli kusma ise kemoterapiden 24 saat sonra ortaya çıkabilir. Bir de daha önce kanser tedavisi görmüş hastalarda ortamın kokusu ya da şırınga gibi bir görüntüye bağlı olarak ortaya çıkan beklentili kusma görülebilir.
Kanser hastalarında mide bulantısının temel olarak iki nedeni bulunur: Tümörün kendisi ve kemoterapi ya da radyoterapi gibi kanser tedavileri. Mide bulantısı görülme riskini artıran durumlar ise şunlardır:
-
Kanserin mide ve bağırsak gibi (gastrointestinal sistem) sindirim sisteminde bulunması,
-
Beyin tümörleri,
-
Hastanın 55 yaşından küçük olması,
-
Hastanın kadın olması,
-
Beyin gibi mide bulantısını etkileyen bir bölüme radyasyon tedavisi yapılması,
-
Kanser tedavisi uygulanan alanın büyüklüğü,
-
Hem kemoterapi hem de radyoterapi tedavisi görmek.
Kontrol edilemeyen bulantı ve kusma, yetersiz beslenme (malnütrisyon), dehidrasyon yani vücudun fonksiyonunu yerine getiremeyecek kadar susuz kalması, cerrahi yaraların yeniden açılması gibi durumlara neden olabilir.
Kanserde beslenme, tedavinin ayrılmaz bir parçasıdır. Kanserde yetersiz beslenme gibi kas yıkımı ve enerji kaybına yol açan bir durumla karşılaşmamak için tıbbi beslenme alabilirsiniz. Tıbbi beslenme ürünleri, vücudunuzun ihtiyaç duyduğu protein, karbonhidrat, vitamin ve mineralleri içerir. Doktorunuz ya da diyetisyeninizin reçetelendirdiği tıbbi beslenme ürünleri alarak vücudunuzun direncini artırabilirsiniz.
Kanserde Mide Bulantısına Ne İyi Gelir?
Kanserde mide bulantısını önlemek için kullanılan bazı reçeteli ilaçlar bulunur. Mide bulantınızın seyri hakkında notlar alıp doktorunuzla paylaşarak önerilen ilaç tedavisine başlayabilirsiniz. İlaçla tedavinin yanı sıra kanserde mide bulantısını önlemedeki en önemli etken beslenme alışkanlıklarıdır. Kanserde beslenme konusunda birkaç noktaya dikkat ederek mide bulantısını kontrol altına alabilirsiniz:
-
Kemoterapi görmeden önce az miktarda da olsa yemek yiyebilirsiniz. Mideniz boşken mide bulantısı görülme ihtimali daha yüksektir.
-
Bazı kanser hastalarında kırmızı etin tadına karşı bir rahatsızlık oluşabilir. Böyle bir durumda kırmızı et yerine protein kaynağı olan baklagiller gibi yiyecekleri tercih edebilirsiniz. Ayrıca yeterli proteini almak için tıbbi beslenme kullanabilirsiniz.
-
Sıcak yemeklerin kokusu daha yoğun olabilir. Yemek kokusunun mide bulantısına neden olmaması için serin yemek yiyebilir ve yemek pişen ortamda bulunmamaya özen gösterebilirsiniz.
-
İki öğün arasında uzun süre bırakmamaya ve ara öğün yemeye dikkat edebilirsiniz. Kanser hastalarının 3 ana öğün ev 3 ara öğün yemeleri önerilir.
Kanserde mide bulantısını önlemek için yeme düzeninde dikkat etmeniz gereken konulara ¨Kanserde Beslenme Sürecinde Nelere Dikkat Etmeli?¨ başlıklı yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Kaynak:
https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/kanserle-mucadele/kanser-ile-mücadele/bulantı-ve-kusma.html
https://www.cancer.gov/about-cancer/treatment/side-effects/nausea/nausea-pdq
