Radyoterapi Sonrası Beslenmede Nelere Dikkat Edilmeli?

Radyoterapi, kanser hücrelerini öldürmek amacıyla yüksek enerjili ışınların kullanıldığı bir tedavi yöntemidir. Işın tedavisi olarak da bilinen radyoterapi, tek başına uygulanabildiği gibi kemoterapi ve ameliyat gibi diğer kanser tedavileri ile birlikte de uygulanabilir. 

Hastaların yarısından fazlasına uygulanan radyoterapi, kansere karşı etkili bir yöntem olmakla birlikte uygulandığı bölgeye göre beslenmeyi güçleştiren bazı yan etkiler gösterebilir:

• Tedavi edilen bölge mideye yakınsa mide bulantısı hissi yaşanabilir.

• Baş veya boyun bölgesine radyoterapi uygulanırsa ağız içinde tahriş ve kuruluk oluşabilir.

• Göğse ışın tedavisi uygulandığı zaman yemek borusu tahriş olup yutmayı güçleşebilir.

Kanser tedavisi ve beslenme problemleri ile ilgili diğer yan etkiler ise tat alma duyusunun azalması, ağız içi ağrı, ağız ülseri ve yutkunmada güçlüktür.

Radyoterapinin yan etkileri, iştahta azalmaya ve buna bağlı olarak yorgunluğa neden olabilir. Ayrıca tedavinin başlamasını takip eden günlerde ishal de görülebilir. Tüm bu yan etkiler sonucu ise hastalar kilo kaybı yaşayabilir, yorgun ve güçsüz hissedebilirler. Kanser hastalarının, tedavinin yan etkilerinden en az şekilde etkilenmeleri için de beslenmelerine özen göstermelerinde fayda vardır. Çünkü yeterli ve dengeli beslenme, kanser hastalarının yaşam kalitelerinin düşmesine engel olur. 

Radyoterapi Tedavisinde Nasıl Beslenilir?

Kilo kaybını önlemek, vücudun dokuları yenilemek için ihtiyaç duyduğu enerjiyi sağlayabilmek ve günlük yaşamı sürdürebilmek için kanser tedavisinde beslenmede bazı konulara dikkat edebilirsiniz:

• Kanser tedavisi gören hastaların protein ve kalori ihtiyacı artar. Bu nedenle günlük yeterli protein ve kalori alımına özen göstermenizde fayda vardır. 

• Kas yıkımı yaşanmaması ve bağışıklık sisteminin zayıflamaması için günlük beslenmede protein bakımından zengin olan süt ürünleri, kırmızı et, kuru baklagiller ve kümes hayvanları gibi gıdalara yer verebilirsiniz. Bir öğünde yenen yemeğin %25’inin protein içeren gıdalardan oluşmasına dikkat edebilirsiniz.

• Vücut, enerji için kaloriye ihtiyaç duyar. Kanser tedavisi boyunca artan kalori ihtiyacını karşılayabilmek için yüksek kalorili yemekler tüketebilirsiniz. Günlük kalori ihtiyacınızı hesaplamak için ise ¨Kalori Hesaplama¨ aracını kullanabilirsiniz.

• İhtiyaç duyduğunuz kaloriyi tam tahıllı gıdalar, bitkisel yağlar, kuruyemiş, meyve ve sebze gibi sağlıklı gıdalardan almaya özen gösterebilirsiniz.

• Doku onarımının gerçekleşmesi ve bağışıklık sisteminin güçlenmesi için vitamin deposu gıdalar tüketebilirsiniz.

• Erken tokluk hissi yaşadığınız durumlarda yetersiz gıda alımını önlemek için günde 4 ila 6 küçük porsiyon yemek yiyebilirsiniz.

Kanserde beslenmeyi daha kolay hale getirmenin yollarını anlattığımız ¨Kanserde Beslenme Sürecinde Nelere Dikkat Edilmeli?¨ başlıklı yazımızı okuyarak gıda alımını daha kolay hale getirebilirsiniz.

Tıbbi Beslenme Desteğini Değerlendirin

Yutmada güçlük, ağız yaraları ya da mide bulantısı gibi nedenlerle radyoterapi gören hastalar iştahsızlık yaşayabilir. Kanser tedavisinin bu yan etkileri nedeniyle iştahsızlık ve istemsiz kilo kaybı yaşadığınız durumlarda doktor tavsiyesine başvurabilirsiniz.

Doktor ya da diyetisyeninizin önerdiği tıbbi beslenme ürününü alarak ihtiyaç duyduğunuz besin kaynaklarından faydalanabilirsiniz. Tıbbi beslenme, kanser hastalarının günlük kalori ile protein ihtiyacına göre hazırlanmış, güç ve direnç veren besin destekleridir.